Dinamizam u umetnosti, najčešće se povezuje sa filmom i tzv. pokretnim slikama, mada i u drugim, pre svega vizuelnim delima, vidimo pokušaj da se zaustavi pokret, da se uhvati trenutak kretanja. To osvajanja prostora ipak je prioritet vajarstva, jedine trodimenzionalne umetnosti. Violeta Labat je i ranije imala slične namere. Nastojala je da u svojim skulpturama sačuva dinamizam, koji se najpre prepoznavao samo u njihovim oblicima, bilo da su sedeći ili stojeći, on nije bio samo u njihovom rasporedu (mada njihova kompozicija nije bila slučajna), spregnut u formi (plastičnog, metalnog, staklenog ili nekog drugog materijala), on je neprestano podsećao na svoju prelaznost, jasnu umetničku metamorfozu, koja je samo trenutno, privremeno, zaustavljena. Potom su usledile interakcije sa prostorom. Skulpture u prostoru Violete Labat, koje su nekada osvajale gradske trgove, sada su „pustile korenje“ ispred njenog ateljea na Petrovaradinskoj tvrđavi. Žičane, rešetkaske strukture potonjih skulptura koje su stajale napolju dopustile su da ih osvoje trave, puzavice i cvetovi.
Nove, „intimne slagalice“, kako ih naziva autorka, nalik su na skulpture-igračke, koje su sastavljene od gvozdenih komada, pričvršćenih šrafovima, a onda i fiksirane na ciglama. Neuobičajen spoj – gvožđa, kao prelaznog metala, i – cigle, građevinskog materijala; jednog koji se dobija topljenjem metala i drugog koji se dobija sušenjem i pečenjem smese glinenog materijala, peska i vode; pravilnog oblika cigle (dimenzije 250/120/65 mm), koji je ponegde narušen (skraćen) i nepravilnih oblika gvozdenih pločica; isprovocirao je umetnicu na potragu za različitim likovnim rešenjima. Svako od njih je „priča za sebe“, ali i elemenat jedne zajedničke priče, odnosno slagalice. A ta slagalica je istovremeno i likovna igra i pokušaj iskoraka slike (crteža) u prostor, iz jedne, odnosno druge dimenzije u treću.
Ovih deset intimnih slagalica predstavljaju, u stvari, samo deset mogućnosti jedne iste vizuelne igre, jedne umetničke koncepcije, koja, nesumnjivo, ima veliki potencijal, kako kreativni, tako i proizvodni, ako bi se ovim skulpturama pristupilo kao igračkama, a sirovi (građevinski) materijali zamenili obrađenim i prilagođenim za drugu vrstu masovne upotrebe. Ali to nije bila namera Violete Labat. Iako njena cigla nije više još jedna cigla u zidu, već postament za njene skulpture od gvožđa. Iako su njene skulpture specifične gvozdene slagalice, one nisu namenjene da budu igračke, ili nešto drugo do to što sada jesu – iako naizgled grube i neobrađene forme, trenutno zaustavljene u jednom obliku, one su ipak njen svet, rezultat njenih vizija i unutrašnjih slika. Neobojen, odnosno u prirodnim bojama, podložan promenama, koje su logične i očekivane. Što im ne umanjuje trenutnu vrednost, ali i ne garantuje patinu i večnost.
Zoran Đerić
VIOLETA LABAT
Rođena je 1953. godine u Beogradu. Akademiju likovnih umetnosti završila u Novom Sadu. Član je ULUS-a od 1982, ULUV-a od 1983, a od 2000. godine i UPUDIV-a. Bavi se vajarstvom i izradom vitraža. Samostalno je od 1983. godine izlagala dvadeset puta (Novi Sad, Skoplje, Bitolj, Irig, Vrdnik, Sr. Karlovci, Maribor, Zagreb, Vršac, Sombor, Kikinda, Beograd…), dok je grupno izlagala na brojnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Dobitnica je nekoliko nagrada za crteže i skulpture, među kojima je i nagrada Novosadskog salona 1994. godine.
Autor: NsHronika.rs
