Početna Aktuelno Priče iz Muzeja Vojvodine: Zapisi u vremenu dr Radivoja Simonovića

Priče iz Muzeja Vojvodine: Zapisi u vremenu dr Radivoja Simonovića

0
Glavna ulica u Vrdnik Selu 1903-2015

Svojim obimom i tematskom raznolikošću Zbirka fotografija dr Radivoja Simonovića, u kojoj provlađuju etnografski, antropološki, geografski i botanički motivi, svedoči o prirodnoj i kulturnoj raznolikosti šireg južnoslovenskog prostora. Naučna i umetnička vrednost ove zbirke pobudila je interes brojnih naučnih institucija u čijim fondovima se čuvaju delovi Simonovićeve fotografske zbirke.

Dr Radivoj Simonović (1858-1950)

U Muzeju Vojvodine čuva se više od 1.400 staklenih negativ – ploča, od kojih će publici biće prikazan jedan deo te bogate fotografske građe, koja beleži veliki broj etnografskih, antropoloških i kulturno-istorijskih motiva snimljenih početkom 20. veka u Bačkoj, Baranji, Slavoniji, Sremu i Banatu.

Srem

Dopunskim terenskim istraživanjima, sprovedenim u cilju muzeološke obrade Simonovićeve fotografske zbirke, obuhvaćena su naselja: Ledinci, Kamenica, Rakovac, Beočin, Čerević, Banoštor, Vrdnik, Irig, Rivica, Bešenovo, Bešenovački Prnjavor, Bukovački salaši, Bač i Gložan, kao i manastiri: Krušedol, Velika Remeta, Beočin, Novo Hopovo, Jazak, Bešenovo, i Rakovac. Istraživanja je svojom fotografskom kamerom dokumentovao fotograf Ilija Ramić.

Jedan deo etnološke građe sakupljen tokom ovih istraživanja uporedo je dat sa Simonovićevim fotografijama, u cilju praćenja promena nastalih u materijalnoj i duhovnoj kulturi posle više od jednog veka.

Bačka

Poseban predmet Simonovićevog interesovanja bili su bukovački salaši. Značaj koji je ovom tipu seoskih naselja pridavao Simonović proizilazi iz njegovog kritičkog viđenja procesa zbijanja i planskog osnivanja novih naselja, započetih uspostavljanjem austrijske vlasti na teritoriji južne Ugarske. Idealan tip seoskih naselja Simonović pronalazi u selu razbijenog tipa, kojem u Vojvodini, po obliku, izolovanom položaju i agrarnom karakteru, najviše odgovaraju salaši. O njegovom interesu za ovaj tip naselja svedoče fotografije i serije snimaka na kojima su zabeleženi portreti muškaraca, kao i zajedniče porodične fotografije nastale u zadružnim porodicama Mijića iz Bukovca.

Fruškogorski manastiri

Tokom gimnazijskih dana Radivoj Simonović je imao priliku da zajedno sa ocem Stevanom, koji je bio epitrop manastira Rakovca i Beočina, upozna većinu fruškogorskih manastira. Tokom studija je aktivno učestvovao u radu književnog društva Zora, u kojem je 1877. godine održao predavanje o manastiru Rakovac. Simonovićev boravak u manastiru Novo Hopovo 1906. godine podudara se sa vremenom štampanja njegove knjige Dositej u Dalmaciji. Autorovo interesovanje za ovaj manastir podstaknuto je činjenicom da je Dositej Obradović svoj monaški život započeo baš u tom manatiru. O Simonovićevom dobrom poznavanju života i dela Dositeja Obradovića svedoči i snimak slike arhimandrita Svetislava Ilića, koji je u Kralovcima 1830. odštampao do tada neobjavljenu Dositejevu Bukvicu( Ižica).

Deo fotografskog opusa dr Simonovića vezanog za fruškogorske manatire snimljen je u periodu od 1903. do 1906. godine. Fotografije manastira: Krušedola, Velike Remete, Novog Hopova, Ravanice, Jaska, Male Remete, Bešenova, Šišatovca, Petkovice, Kuveždina, Beočina i Rakovca predstavljaju važan ilustrativni izvor o izgledu fruškogorskih manastira. Ova činjenica dobija na posebnom značaju ako znamo da je većina fruškogorskih manastira popaljena i opljačkana tokom Drugog svetskog rata.

Autor: NSHronika
Foto: Arhiva Muzeja Vojvodine