Početna Srpska Atina Gradska kuća – neorenesansna palata Đerđa Molnara i novosadskih gradonačelnika

Gradska kuća – neorenesansna palata Đerđa Molnara i novosadskih gradonačelnika

0

Gradska kucaGradska kuća u Novom Sadu sedište je gradonačelnika našeg grada i nalazi se na na Trgu slobode. Iz današnje zgrade gradom se upravlja tek nešto više od 100 godina, ali sama institucija Magistrata stara je koliko i status slobodne kraljevske varoši, od 1748. godine.

Prvo je Magistrat bio smešten u iznajmljenoj kući mesara i gradskog senatora Petera Ferencija, u tzv. “Ferencijani” koja se nalazila na mestu današnjeg zdanja Gradske kuće.

Godine 1893. usvojen je projekat proslavljenog novosadskog arhitekte Đerđa Molnara i na mestu porušene “Ferencijane” počela je izgradnja Gradske kuće.

Iste godine kada je na inicijativu Svetozara Miletića i njegovih pristalica, doneta odluka o gradnji objekta, pojavio se problem oko izbora lokacije. Miletić je želeo da se Magistrat podigne na hanskom placu (mesto na kojem se danas nalazi zdanje Matice srpske) u tradicionalnom srpskom kraju Novog Sada, dok su katolici zahtevali da se zdanje podigne na Glavnom trgu, nasuprot njihove crkve.

9

Dve godine kasnije završeno je velelepno zdanje Magistrata. Reprezentativna neorenesansna palata sa tornjem predstavljala je jednu od najlepših građevina u Novom Sadu.

Čeona fasada poseduje istureni rizalit sa snažnim stubovima i arkadom u prizemlju. Na sva četiri ugla palate, nalaze se kupole, a nad rizalitom je mansardni ravan krov.

Na zgradi dominira visoki toranj sa balkonom na kojem su 1907. godine vatrogasci postavili zvono “Matilda” koje je oglašavalo požare u gradu. Na fasadi palate ističu se prelepe alegorijske figure grčkih boginja. Skulpture je izradio novosadski vajar Julije Anika.

U svečanoj sali na prvom spratu slikar Pavle Ružička je na simboličan način uradio obeležja radinosti, zanata i trgovine. U ovoj dvorani je 3. januara 1895. godine održana prva skupštinska sednica u novoj palati, i u njoj su se održavali i čuveni novosadski balovi.

Danas u Magistratu boravi gradska Vlada i njena administracija. Na jednoj od bronzanih tabli koja se nalazi na fasadi Gradske kuće stoje ispisani gradovi pobratimi Novog Sada sa kojima se ostvaruje privredna i kulturna saradnja – Modena iz italijanske provincije Emilija-Romanja, Helioupolis – predgrađe Atine, Budva iz Crne Gore, Čengčun iz Kine, Dortmund iz Nemačke i Norvič iz Engleske.

Autor: NSHronika.rs
Izvor: Wikipedia
Foto: Stare fotografije Novog Sada / Facebook